“Hoi, hoe is het?” “Druk, druk, druk!” Dit hoor je regelmatig op het werk, op het schoolplein, bij de winkels en op verjaardagen. Een beetje druk kan heerlijk zijn, maar als je continu aanstaat kan je een teveel aan stress ervaren. Wat is dat nou stress?
Stress
Stress komt veel voor in onze maatschappij. Vrijwel iedereen heeft wel eens gevoelens van stress. Stress betekent letterlijk spanning of druk. Een beetje stress hoeft niet erg te zijn, het kan je helpen om je beter te focussen om een deadline te halen. Of de spanning die je voelt voor een wedstijd of vakantie. Dit wordt ook wel positieve stress genoemd. Maar een teveel aan stress zal je niet helpen, maar eerder tegenwerken. Wanneer je te veel stress ervaart kan het betekenen dat je draagkracht afneemt, dus hoeveel je aankan in het leven. Wanneer je draagkracht afneemt, dan krijg je het gevoel dat je te veel op je bordje hebt liggen. Als stress niet in jouw belang is, dus als je er niet beter van wordt, dan spreken we van negatieve stress en van stressklachten. Bij langdurige stressklachten, kan jouw stress omslaan in overspannenheid.
Niet iedereen zal bij dezelfde situaties evenveel stress ervaren. Waar de een fluitend doorgaat, heeft de ander er wel last van. Dit is heel normaal! Een stressor, dus een situatie die stress zou kunnen opleveren, hoeft niet automatisch tot stress te leiden. Dit heeft te maken met de betekenis die mensen aan de situatie geven. Dit is het ABC model, ontwikkelt door Albert Ellis: A (stressor) + B (betekenisgeving) = C (stressreactie). Je hebt dus deels zelf invloed op de stress die je ervaart.
Tijdens stress maken je hersenen stresshormonen aan, zoals adrenaline en cortisol. Deze stofjes zorgen voor energie. Deze energie heb je nodig om te kunnen reageren in een stressvolle situatie. Zo kan je bijvoorbeeld nog snel een sprintje trekken om de trein te halen om op tijd te zijn voor een belangrijke afspraak. Stress is dus heel nuttig. Af en toe is stress dus ook helemaal niet erg, maar dan moet je daarnaast wel voldoende rust en ruimte krijgen om te herstellen (hersenstichting.nl).
Heb ik stress?!?
Stress kan door verschillende gebeurtenissen ontstaan. Acute stress herken je waarschijnlijk wel; je gaat bijvoorbeeld zweten, je ademhaling versnelt, je kan een benauwd gevoel krijgen en je hartslag schiet omhoog. Deze reacties hebben we nodig om bij de eerder beschreven stressvolle situaties goed te reageren. Maar stress wordt een zorg als stress chronisch wordt. Een aantal symptomen zijn:
- Hoofdpijn
- Drukkend gevoel op de borst
- Snel geïrriteerd zijn
- Slecht slapen
- Spierpijn/spierspanning
- Anders gaan eten (meer/minder)
Deze symptomen kunnen ook door iets anders veroorzaakt worden, dus bij twijfel altijd langs de huisarts gaan! Wuif lichamelijke klachten niet weg!
Voorkom burn-out
Je staat veel aan, je ervaart druk, je ervaart gevoelens van stress. Wat nu? Het is belangrijk dat je leert ontspannen, voorkom die burn-out! Je kan beginnen met kleine stapjes. Neem tussendoor even tijd voor jezelf, maak een korte wandeling tijdens je pauze, let op je ademhaling, doe een ontspanningsoefening en luister naar muziek waar je blij van wordt. Probeer minder hooi op je vork te nemen en kijk welke druk je kan verminderen.
Binnenkort komt mijn gratis E-book online: Stress en Ontspannen, 8 tips om stress de baas te zijn. Hierin staan 8 tips omschreven hoe jij je stress kan verminderen. Loopt niet te lang rond met je stress en schakel tijdig hulpbronnen in!